Zespół dr. Wojciecha Strzałki we współpracy z naukowcami z Kyushu University zidentyfikował przy pomocy techniki SELEX sekwencję DNA (aptamer) wiążącą się do białka PCNA i hamującą aktywność polimeraz DNA typu δ oraz ε. Mechanizm blokowania replikacji DNA zależny od PCNA i aptameru anty-PCNA może być potencjalnie zastosowany w terapii przeciwnowotworowej do zahamowania podziałów komórkowych.
Zespół dr. Wojciecha Strzałki z Zakładu Biotechnologii Roślin opublikował w prestiżowym czasopiśmie „Nucleic Acid Research” artukuł pod tytułem: Inhibition of DNA replication by an anti-PCNA aptamer/PCNA complex.
PCNA (ang. Proliferating Cell Nuclear Antigen) to białko zaangażowane m.in. w proces replikacji i naprawy DNA. Uważane jest ono za potencjalny cel terapii przeciwnowotworowej. Dotychczasowe badania wykazały, że zastosowanie niskocząsteczkowych inhibitorów blokujących oddziaływanie PCNA z wybranymi białkami umożliwia zahamowanie podziałów komórkowych. Praca opublikowana przez zespół dr. Strzałki dotyczy aptameru DNA wiążącego ludzkie PCNA, który został zidentyfikowany przy pomocy techniki SELEX (Systematic Evolution of Ligands by EXponential enrichment). W trakcie badań wykazano, m.in., iż aptamer anty-PCNA hamował aktywność polimeraz DNA typu δ oraz ε tylko w obecności białka PCNA. Mechanizm blokowania replikacji DNA zależny od PCNA i aptameru DNA został po raz pierwszy opisany w powyższej pracy.
Publikacja powstała w wyniku współpracy pracowników WBBiB z naukowcami z Kyushu University w Japonii. Autorami publikacji są dr Ewa Kowalska, mgr Filip Bartnicki, mgr Paweł Hermanowicz, mgr Klaudia Muszyńska oraz dr Wojciech Strzałka z Zakładu Biotechnologii Roślin, dr Piotr Bonarek z Zakładu Biochemii Fizycznej oraz dr Ryo Fujisawa i prof. Toshiki Tsurimoto z Kyushu University w Japonii. Pracę można przeczytać pod adresem: https://academic.oup.com/nar/article/46/1/25/4653536.
Warto dodać, że jest to już czwarta publikacja zespołu dr. Strzałki powstała w oparciu o wyniki uzyskane w trakcie realizacji projektu LIDER. Owocem tego projektu są także zgłoszenia patentowe, w tym patent krajowy na wynalazek pt. „Aptamer DNA rozpoznający ludzkie białko PCNA oraz jego zastosowanie”, który jest przedmiotem opisanej powyżej publikacji.