Zbliża się 18 maja a wraz z nim kolejne obchody Fascynującego Świata Roślin. Dlatego też wspólnie z Wydziałem Biologii UJ przygotowaliśmy dla Was różnorakie propozycje – od pokazów i wykładów, poprzez warsztaty w salach laboratoryjnych, aż po wycieczki terenowe i oprowadzanie po ogrodzie botanicznym. 

Poniżej znajdziecie opis poszczególnych wydarzeń oraz zasady rejestracji i uczestniczenia w zajęciach. W części PLIKI DO POBRANIA zamieściliśmy ulotkę informacyjną zawierającą m.in. plan dojazdu na III Kampus UJ oraz do Ogrodu Botanicznego a także tabelaryczny plan zajęć. 

Mamy nadzieję, że nasze działania pozwolą Wam zobaczyć, jak fascynującymi organizmami są rośliny. ZAPRASZAMY SERDECZNIE. CZEKAMY NA WAS!

REJESTRACJA/UDZIAŁ W ZAJĘCIACH

Udział we wszystkich zajęciach jest bezpłatny, jednak obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc. Odbywa się ona za pośrednictwem oficjalnej, polskiej strony wydarzenia, czyli www.plantday.com.pl

By ułatwić Państwu rejestrację poniżej, w części PLIKI DO POBRANIA, załączona została instrukcja jak to zrobić. W razie problemów prosimy dzwonić lub pisać.

Uprzejmie prosimy wszystkich uczestników o przybycie na miejsce minimum 10 minut przed planowanymi wydarzeniami i zgłoszenie się do Punktu Informacyjnego w holu głównym (ul. Gronostajowa 7) lub do Kasy (ul. M. Kopernika). 

KONTAKT

Pytania można kierować pod numer telefonu 12 664 79 59 lub elektronicznie, pod adres fsr.wbbib@uj.edu.pl

POKAZY

Grupy: 10.00–10.45, 11.00–11.45, 13.00–13.45 oraz 14.00–14.45
Miejsce: Kompleks Nauk Biologicznych UJ, Zespół Dydaktyczno-Biblioteczny, ul. Gronostajowa 7, Sala P0.1

Tytuł: W poszukiwaniu nowych leków 
Liczba uczestników: maks. 10 osób
Prowadzący: dr Paweł Jedynak
Opis: Dotychczas poznano zaledwie ułamek bogatego świata naturalnych substancji leczniczych oraz trucizn produkowanych przez rośliny. Niektóre z nich działają przeciwnowotworowo, inne bakteriobójczo, jeszcze inne obniżają ciśnienie lub są korzystne dla cukrzyków. W trakcie pokazu dowiecie się, jakie są główne grupy substancji aktywnych produkowanych przez rośliny oraz jak je rozróżnić przy pomocy prostych testów. Pokażemy Wam także jak metodami biotechnologicznymi hoduje się komórki roślinne na potrzeby produkcji substancji leczniczych. 

Grupy: 10.00–10.45, 11.00–11.45, 13.00–13.45 oraz 14.00–14.45
Miejsce: Kompleks Nauk Biologicznych UJ, Zespół Dydaktyczno-Biblioteczny, ul. Gronostajowa 7, Sala P0.2
Tytuł: Malowanie światłem na liściach
Liczba uczestników: maks. 10 osób
Prowadzący: mgr Katarzyna Leja, mgr Aleksandra Liszka, mgr Aleksandra Lewandowska, mgr Aneta Bażant 
Opis: Każdej roślinie do życia niezbędne jest światło – bez niego nie zachodziłby proces fotosyntezy. Jednak zbyt silne światło może uszkodzić rośliny. Chloroplasty, czyli organelle które przekształcają światło w energię wiązań chemicznych, wytworzyły specjalny mechanizm chroniący je przed nadmiernym nasłonecznieniem. Mechanizm ten nazywany jest ucieczką chloroplastów. W czasie pokazu dowiecie się jak i gdzie „uciekają” chloroplasty.

WARSZTATY

Grupy: 10.00–10.45 oraz 11.00–11.45
Miejsce: Zakład Cytologii i Embriologii Roślin Instytutu Botaniki ul. Gronostajowa 9, Sala 2.07 oraz 2.08
Tytuł: Roślina w laboratorium molekularnym – zobaczmy to DNA! (brak miejsc)
Liczba uczestników: maks. 8 osób
Prowadzący: mgr Anna Burda, lic. Kacper Gozdur
Opis: Podczas warsztatów przejdziemy przez kolejne etapy izolacji roślinnego DNA, jego wizualizację i przygotowanie do dalszych analiz. Będziecie mieć możliwość aktywnego udziału w procedurach przeprowadzanych w laboratorium molekularnym, a także zobaczycie DNA na własne oczy.

Godzina: 13.00–14.45 
Miejsce: Zakład Cytologii i Embriologii Roślin Instytutu Botaniki, ul. Gronostajowa 9, Sala 0.81 
Tytuł: Mikroskopijne tajemnice miodu
Liczba uczestników: maks. 12 osób
Prowadzący: mgr Artur Górecki
Opis: Miód ceniony jest między innymi za swój słodki smak. Jednak każdy miód smakuje inaczej – niektórzy gustują w wyjątkowej słodyczy miodu akacjowego, inni preferują lekką goryczkę miodu gryczanego. W trakcie warsztatów zobaczycie jak wyglądają pod mikroskopem różne miody odmianowe oraz dowiedziecie się, jak na tej podstawie można je od siebie odróżniać.  

Godzina: 13.00–14.45
Miejsce: Zakład Cytologii i Embriologii Roślin Instytutu Botaniki, ul. Gronostajowa 9, Sala 2.03 
Tytuł: Rośliny w probówkach – nadzieja na uratowanie zagrożonych gatunków (brak miejsc)
Liczba uczestników: maks. 8 osób
Prowadzący: mgr Agnieszka Kurdziel, mgr Mohib Abdullah
Opis: Wiele mówi się na temat ochrony zagrożonych gatunków oraz przywracania siedlisk do stanu naturalnego. Co jednak zrobić, kiedy pomimo działań prowadzonych przez człowieka na danym stanowisku oraz naturalnych procesów zachodzących w przyrodzie nie udaje się odtworzyć populacji? Z odsieczą przychodzi ochrona ex-situ, czyli poza miejscem występowania danego gatunku. Na zajęciach zobaczycie jak wygląda praca z kulturami roślinnymi in vitro.

WYKŁADY

Godzina: 11.00–11.45
Miejsce: Kompleks Nauk Biologicznych UJ, Zespół Dydaktyczno-Biblioteczny, ul. Gronostajowa 7, 
Sala P0.1.1 (audytorium)
Tytuł: Barwniki wzrokowe roślin
Liczba uczestników: maks. 350 osób
Prowadzący: prof. dr hab. Halina Gabryś
Opis: Czy rośliny widzą? Ależ skąd – powiecie – nie mają przecież oczu. Tak, ale mają fotoreceptory, które pozwalają im rejestrować długość okresu oświetlenia, natężenie, barwę i kierunek padania światła. Barwniki fotoreceptorowe spełniają więc takie funkcje jak barwniki wzrokowe. Światło, które absorbują jest używane jako sygnał ze środowiska. Niesie ono informację, którą roślina wykorzystuje do zmian ekspresji genów dostosowujących jej rozwój do warunków klimatycznych lub do wykonania ruchów pozwalających uzyskać najlepsze warunki do fotosyntezy.

Godzina: 12.00–12.45
Miejsce: Kompleks Nauk Biologicznych UJ, Zespół Dydaktyczno-Biblioteczny, ul. Gronostajowa 7, 
Sala P0.1.1 (audytorium)
Tytuł: Rośliny udomowiły człowieka czy człowiek udomowił rośliny? – czyli o ważnych roślinach użytkowych
Liczba uczestników: maks. 350 osób
Prowadzący: dr Monika Kwiatkowska
Opis: Rośliny są fascynujące. Zapraszam na wykład, na którym poszerzycie Państwo swoją wiedzę na temat roślin, bez których nie wyobrażamy sobie życia codziennego. Wspólnie spróbujemy odpowiedzieć na pytanie dlaczego warto i należy chronić Ziemię, a także co może zrobić każdy z nas, aby świat wokół nas był lepszy.

ZAJĘCIA TERENOWE

Godzina: 10.00–11.30 
Miejsce zbiórki: przed wejściem do Instytutu Botaniki UJ, ul. Gronostajowa 3
Tytuł: Rozpoznawanie roślin kwiatowych w terenie (brak miejsc)
Liczba uczestników: maks. 15 osób
Prowadzący: dr Artur Pliszko
Opis: Celem zajęć jest zapoznanie się z podstawowymi cechami morfologicznymi roślin kwiatowych, umożliwiającymi ich identyfikację w terenie. W trakcie krótkiej wycieczki nauczycie się rozpoznawać wybrane gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych występujące w okolicy III Kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Uwaga! Na zajęciach obowiązuje strój terenowy dostosowany do warunków pogodowych. 

Godzina: 13.00–14.45
Miejsce zbiórki: przy zegarze słonecznym, ul. Gronostajowa 7
Tytuł: Dzikie rośliny jadalne Polski (brak miejsc)
Liczba uczestników: maks. 15 osób
Prowadzący: lic. Aleksandra Brankiewicz, mgr Maciej Gustab
Opis: W czasie zajęć terenowych poznacie przykłady mało znanych roślin użytkowych flory wiosennej, 
ze szczególnym uwzględnieniem roślin jadalnych. Umiejętności praktyczne zdobyte w trakcie spotkania mogą być przydatne w życiu codziennym, a także stanowić bazę do dalszego poszerzania wiedzy na temat świata roślin. Uwaga! Na zajęciach obowiązuje strój terenowy dostosowany do warunków pogodowych. 

ZWIEDZANIE OGRODU BOTANICZNEGO

Grupy: 11.00–12.00 oraz 13.00–14.00
Miejsce: Ogród Botaniczny UJ, ul. M. Kopernika 27
Tytuł: Wiosenne zwiedzanie ogrodu z botanikiem (brak miejsc)
Liczba uczestników: maks. 20 osób
Opis: Maj to doskonały czas na wizytę w najstarszym ogrodzie botanicznym w Polsce. Już sam spacer krętymi ścieżkami wśród kwitnących obficie krzewów i drzew powinien Wam dostarczyć sporej przyjemności. Do tego możecie liczyć na solidną porcję wiadomości na temat zaskakujących cech i zachowania roślin z naszego kraju i roślin tropikalnych. 

Fascynujący Świat Roślin (w wersji angielskiej: Fascination of Plants Day) to międzynarodowa akcja odbywająca się cyklicznie, co dwa lata, której celem jest zwrócenie uwagi społeczeństwa na rolę, jaką badania nad roślinami odgrywają w rozwoju rolnictwa, produkcji żywności i gospodarce leśnej oraz w branżach, takich jak energetyka czy przemysł farmaceutyczny.

Pierwsza edycja tego przedsięwzięcia miała miejsce w roku 2012. Różnego rodzaju wydarzenia towarzyszące akcji odbywają się przez cały miesiąc, aczkolwiek kluczową datą jest zawsze 18 maja. Więcej informacji o zaangażowaniu państw z całego świata można znaleźć na międzynarodowej stronie akcji pod adresem: www.plantday18may.org

W przygotowanie pokazów, wykładów, warsztatów, wycieczek itp., których tematem przewodnim są rośliny zaangażowane są różnorakie firmy i instytucje. W naszym kraju udział w akcji biorą przede wszystkim uczelnie wyższe, ogrody botaniczne, nadleśnictwa i towarzystwa naukowe. Co dzieje się w wybranych miejscowościach można sprawdzić na oficjalnej, polskiej stronie akcji pod adresem www.plantday.com.pl. Za pośrednictwem tej strony odbywa się równiez rejestracja na poszczególne zajęcia.

Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ po raz pierwszy przyłączył się do akcji w roku 2015 z inicjatywy prof. Haliny Gabryś z Zakładu Biotechnologii Roślin. Naszym wkładem było wtedy między innymi przetłumaczenie na język polski prezentacji pt. „Dlaczego badamy rośliny".

W roku 2017 zjednoczyliśmy siły z Wydziałem Biologii i Nauk o Ziemi i wspólnie reprezentowaliśmy Uniwersytet Jagielloński w czasie obchodów FŚR. Dzięki współpracy dwóch jednostek udało się przygotować bogaty i zróżnicowany program wydarzeń. Zajęcia poświęcone roślinom odbywały się przez trzy dni. W tym czasie, w pokazach, wykładach, konkursach i warsztatach udział wzięło ponad 530 osób czyli około 2/3 więcej niż dwa lata wcześniej. Odwiedzili nas nie tylko licealiści i gimnazjaliści z Krakowa i najbliższych okolic, ale także uczniowie z województw śląskiego (Częstochowa, Racibórz) i podkarpackiego (Dębica, Tarnobrzeg). 

Zachęcamy do oglądnięcia filmowej relacji z wydarzeń (wystarczy kliknąć w obrazek poniżej), które miały miejsce na WBBiB w dniach od 18 do 20 maja 2017 r. 

W roku 2021 ze względu na pandemię akcja została de facto zawieszona, ale WBBiB postanowił się nie poddawać i przygotowaliśmy dla uczniów kilka wydarzeń w sferze wirtualnej: na kanale YouTube opublikowaliśmy kilkuminutowe prezentacje oraz wykład z ciekawostkami na temat roślin oraz zawartych w nich substancji, notomiast za pośrednictwem strony interentowej można było wziąć udział w quizie z nagrodami.  Nasze działania spotkały się z odzewem ponad 200 osób.